Λιθίαση του ουροποιητικού

Είναι η παρουσία λίθων σε οποιοδήποτε σημείο του αποχετευτικού συστήματος του Ουροποιητικού συστήματος. Η συχνότητα του σχηματισμού λίθων στο Ουροποιητικό εξαρτάται από γεωγραφικούς, κλιματικούς, εθνικούς, διαιτητικούς και γενετικούς  παράγοντες. Περιοχές για παράδειγμα με θερμό και υγρό κλίμα ευνοούν τη λιθίαση. Στο Δυτικό κόσμο και στα κράτη με υψηλό βιοτικό επίπεδο, το ποσοστό νέων περιστατικών λιθίασης κάθε χρόνο είναι ιδιαιτέρως υψηλό.

Η λιθίαση εκδηλώνεται όταν προκαλεί απόφραξη του Ουροποιητικού συστήματος  διαφορετικά μπορεί να είναι ασυμπτωματική. Όταν προκαλεί απόφραξη εκδηλώνεται με κολικό του νεφρού (οξύς πόνος στην οσφύ με αντανάκλαση προς τον σύστοιχο όρχι ή μεγάλο χείλος του αιδοίου). Συνήθως συνοδεύεται με ναυτία και έμετο και ανάλογα με την εντόπιση του λίθου από διαταραχές της ούρησης. Εάν η απόφραξη είναι πλήρης μπορεί να παρουσιαστεί συνοδός λοίμωξη με πυρετό που μπορεί να εξελιχθεί σε σήψη. Σε περιπτώσεις μονήρους νεφρού, η πλήρης απόφραξη προκαλεί επιδείνωση της νεφρικής λειτουργίας.

Όταν ο λίθος είναι μικρού μεγέθους και οι συνθήκες το επιτρέπουν μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά με παυσίπονη αγωγή. Σε αντίθετη περίπτωση και όταν υπάρχουν επιβαρυντικοί παράγοντες (π.χ. λοίμωξη) η αντιμετώπιση είναι χειρουργική με αποκατάσταση της απόφραξης και λιθοτριψία. Η λιθοτριψία πραγματοποιείται είτε εξωσωματικά (extracorporeal shockwave lithotripsy-ESWL)  είτε ενδοσωματικά (intracorporeal lithotripsy) με ενδοσκοπικές μεθόδους όπως ενδοσκοπική νέφρο-ουρητηρολιθιτριψία. 

Ενδοσκοπική κυστεολιθοτριψία

Πραγματοποιείται  υπό γενική αναισθησία για την αντιμετώπιση λίθων της ουροδόχου κύστεως. Διενεργείται με τη  χρήση του κυστεοσκοπίου το οποίο επιτρέπει την επισκόπηση της ουροδόχου κύστεως και τον εντοπισμό των λίθων. Μέσω των αυλών του κυστεοσκοπίου  εισέρχονται εργαλεία όπως λαβίδες και ίνες μεταφοράς ενέργειας (holmium laser), με τη  χρήση  των οποίων κατακερματίζονται και αφαιρούνται οι λίθοι. Είναι μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία πολύ καλά ανεκτή από τον ασθενή ο οποίος, συνήθως μόλις συνέλθει από την αναισθησία μπορεί να εξέλθει από την κλινική και από την επόμενη ημέρα να επιστρέψει στις κανονικές δραστηριότητες του.

 

Εξωσωματική λιθοτριψία (extracorporeal shockwave lithotripsy–ESWL)

Είναι μια μέθοδος αντιμετώπισης των λίθων του ουροποιητικού χρησιμοποιώντας κρουστικά κύματα που παράγονται εξωτερικά από το ανθρώπινο σώμα. Απαιτεί μία πηγή ενέργειας που παράγει το κρουστικό κύμα, ένα μηχανισμό σύζευξης που μεταφέρει την ενέργεια του κρουστικού κύματος από το εξωτερικό στο εσωτερικό του ανθρώπινου σώματος και ένα μηχανισμό εντοπισμού του λίθου, ο οποίος μπορεί να είναι απλή ακτινοσκόπηση, χρήση υπερηχογράφου ή και τα δύο. Ο ασθενής ξαπλώνει στο τραπέζι του λιθοτρίπτη συνήθως ανάσκελα και προσαρμόζεται στην επιφάνεια του σώματος του η πηγή ενέργειας ανάλογα με τη θέση του λίθου. Τα κρουστικά κύματα γίνονται αντιληπτά από τον ασθενή. Η μέθοδος είναι γενικά καλά ανεκτή και σπάνια προκαλεί δυσφορία λόγω πόνου η οποία και αντιμετωπίζεται άμεσα και εύκολα. Ο λίθος θρυμματίζεται και τα κομμάτια αποβάλλονται τις επόμενες ημέρας κάτι που μπορεί να γίνει αντιληπτό προκαλώντας πόνο ή και αιματουρία. Οι ενδείξεις εφαρμογής της μεθόδου εξαρτώνται από το μέγεθος και τη θέση του λίθου καθώς και από τα κλινικά χαρακτηριστικά του ασθενούς.